Tháng 4/2014 vừa qua, Bỉ đã nộp hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận bia Bỉ là di sản văn hóa thế giới.
Ở Bỉ, bia không chỉ đơn giản là một đồ uống mà đó là một phần quan trọng của đời sống xã hội, văn hóa và truyền thống. Rót bia và uống bia là một nghệ thuật với những quy tắc chặt chẽ. Nước Bỉ đã nổi tiếng với các loại bia đặc biệt từ thời Trung cổ, khi các nhà tu nấu bia từ lúa mạch, các loại cỏ đặc biệt và cây hoa bia. Nếu có dịp đến Bỉ thăm quan, du khách sẽ phải ngạc nhiên bởi sự đa dạng của các loại bia tại đây. Để có thể chọn cho mình một loại bia không hề đơn giản nếu như không có sự trợ giúp của người bản địa sành sỏi bởi theo ước tính hiện nay tại Bỉ có khoảng 1.150 loại bia khác nhau. Bà Fadila Laanan - bộ trưởng văn hóa của cộng đồng nói tiếng Pháp thuộc Vương quốc Bỉ - cho biết: " Sự đa dạng về thể loại, hương vị, màu sắc đến các chế biến mỗi loại bia Bỉ đã trở thành niềm tự hào không chỉ của những xưởng sản xuất bia mà của mỗi người dân Bỉ ".
Ở nhiều nơi trên thế giới, nghệ thuật uống bia đã được tôn vinh thành một văn hóa. Người Đức thường tụ họp đến quán bia vào cuối tuần để vừa nhâm nhi bia vừa đứng quanh bàn tròn “buôn chuyện” với bạn bè. Còn nếu thích nhâm nhi các loại bia theo mùa, bạn hãy ghé thăm Bỉ - một đất nước thanh bình nhưng rất nổi tiếng về “văn hóa bia”. Người Bỉ thường uống bia trong quán café. Đấy không phải là một quán cà phê thông thường, ở Bỉ, café là một điểm hẹn cho mọi lúc trong ngày. Người ta ngồi tán gẫu, chơi bi-a và có thể uống bia suốt cả ngày. Bất kỳ một quán café nào ở Bỉ cũng thường có 20 đến 30 loại bia khác nhau. Một quán café hạng kha khá có khoảng 50 loại bia và tất nhiên là chúng được rót vào từng loại ly uống bia khác nhau khi thưởng thức. Người Pháp thích rượu vang như thế nào thì người Bỉ ưa chuộng bia như thế đó. Người Bỉ uống bia như thức uống thường ngày. Với người Bỉ, bia không chỉ để uống mà còn để thưởng thức, nhấm nháp hoặc thay rượu uống kèm bữa ăn để kích thích ngon miệng. Khi rót bia, họ cũng không rót hết cả chai vì thường vẫn còn sót lại men bia ở đáy chai. Và sành điệu là uống cạn nhưng vẫn ý nhị để lại một ít ở đáy cốc.
Nếu người ta vẫn quan niệm lúa mạch là nguyên liệu tạo nên bia thì điều đó hoàn toàn sai lầm trên nước Bỉ. Bởi ở đây, hương vị của từng loại bia khác nhau được sản xuất không những từ quả mà còn từ dịch chiết hay sirô quả. Đó chính là lý do có rất nhiều loại bia, từ bia màu vàng nhạt tới màu sẫm, với nhiều hương vị ngọt, đắng, chua do hơn 120 nhà sản xuất bia nấu. Tính đặc trưng cho phần lớn bia Bỉ là nồng độ rượu cao (8 đến 12 nồng độ cồn). Bia có nồng độ rượu thấp (3.5 nồng độ cồn) thường được bán trong chai nhựa 1 lít trông giống như nước giải khát.
Bia Bỉ nổi tiếng trên thế giới với chất lượng tuyệt hảo và sự đa dạng. Lễ hội bia Bỉ cũng nổi tiếng không kém và là một phần quan trọng của văn hóa bia Bỉ. Các lễ hội bia diễn ra quanh năm tại nhiều địa phương khác nhau của nước Bỉ. Đây là cơ hội để các nhà sản xuất bia và những người sành bia chia sẻ niềm đam mê và trao đổi về các sản phẩm bia.
Tháng 4/2014, Bỉ đã nộp hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận bia Bỉ là di sản văn hóa thế giới. Nếu thành công, văn hóa bia Bỉ sẽ tiếp nối lễ hội hóa trang Binche, lễ hội đánh rồng (Ducasse de Mons), lễ hội trồng cây ở Bruxelles (Meyboom de Bruxelles), lễ câu tôm trên lưng ngựa ở Oostduinkerke để trở thành di sản phi vật thể của nhân loại.
Hoài Thanh